پی‌ال‌سی به انگلیسی: (Programmable Logic Controller) یا کنترل‌گر منطقی برنامه‌پذیر رایانه کنترل‌گر تک منظوره‌ای است که به دلیل ویژگی‌های خاصش بیشتر برای کنترل فرایندهای مکانیکی یا صنعتی مانند خطوط تولید استفاده می‌شود.

PLC ها مشخصه‌های فراوانی دارند ولی پرکاربردترین آنها عبارتند از : تعداد ورودی و خروجی دیجیتال و آنالوگ، تعداد تایمر، تعداد شمارنده، تعداد رله های کمکی، حجم حافظه قابل برنامه ریزی ، سرعت اجرای دستورات . PLC ها مشخصه‌های فراوانی دارند ولی پرکاربردترین آنها عبارتند از : تعداد ورودی و خروجی دیجیتال و آنالوگ، تعداد تایمر، تعداد شمارنده، تعداد رله های کمکی، حجم حافظه قابل برنامه ریزی ، سرعت اجرای دستورات

کارخانه های سازنده PLC برای آن، نرم افزاری تهیه می کنند پس از نصب نرم افزار روی کامپیوتر می توان برنامه دلخواه را نوشت و سپس آن برنامه را از کامپیوتر وارد PLC نمود.

PLC برخلاف یک رایانهٔ عادی غیر صنعتی دارای موارد زیر است:

برای کار در شرایط سخت ساخته می‌شود مثل :

·        غبار

·        رطوبت

·        گرما و سرما

·        نویز الکتریکی و نوسان برق

·        برنامه‌های داده شده به PLC در حافظهٔ آن ذخیره می‌شوند PLC دو نوع حافظه دارد :موقّت (که یا با یک باتری پشتیبانی شود) و دائم.

·        برای انجام وظیفهٔ ویژه اش، امکان اتصال و کنترل ورودی‌ها و خروجی‌های زیادی را برای حسگرها و محرکهای متعدد و گوناگون دارد.

قابلیت خواندن و پردازش مقادیر و متغیّرهای زیر را دارد:

·        مقادیر لیمیت سوییچ‌ها

·        متغییرهای آنالوگ مانند مقادیر حس‌گرهای گرما و فشار.

قابلیت فعّال نمودن دستگاه‌های خاص زیر را دارد:

·        موتورهای الکتریکی

·        سیلندرهای پنوماتیکی یا هیدرولیکی

·        رله‌های مغناطیسی و سیم‌پیچها

·        خروجی‌های آنالوگ.

·        و ...

از نظر وسعت عملیات PLC ها به شکل زیر دسته بندی میشوند:

PLCها با کاربرد محلی (صنایع کوچک) :

کاربرد: کنترل سیستم‌هایی با حجم کوچک (تعداد ورودی و خروجی‌های محدود) و برای کنترل هم‌زمان تعداد کمتری از پروسه‌ها یا کنترل دستگاه‌های مجزای صنعتی (به علت قابلیت محدودتر) ارائه: اغلب شرکت‌های سازنده، این نوع PLCها را همراه دیگر PLCها به بازار ارائه می‌دهند ولی برخی از شرکت‌های سازنده آن را با نام میکرو PLC ارائه می‌نمایند.

از جمله این نوع PLCها می‌توان به نمونه‌های زیر اشاره کرد:

1.    ZEN ساخت شرکت Omron ژاپن

2.    LOGO ساخت شرکت SIEMENS آلمان

3.    Zelio ساخت شرکت Telemecanique فرانسه

4.    Moeller آلمان

5.    LG کره

PLCها با کاربرد وسیع (صنایع بزرگ) :

کاربرد: کنترل سایت کارخانه‌ها: 

معمولاً در صنایع بزرگ، PLCها یا پروزت‌های ورودی – خروجی در قسمت‌های مختلف سایت کارخانه وجود داشته و کنترل محلی بر قسمت‌های تحت پوشش خود انجام می‌دهند. سپس اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش‌های مختلف انتقال داده‌ها به اتاق کنترل مرکزی منتقل شده و که در آن محل با استفاده از روش‌های مختلف مونیتورینگ صنعتی، اطلاعات به را شکل گرافیکی تبدیل کرده و بر روی صفحه مانیتور نمایش می‌دهند. در این حال اپراتور تنها با دانستن روش کار با رایانه و بدون نیاز به اطلاعات تخصصی می‌تواند سیستم را کنترل کند.

از جمله معروف‌ترین PLCها از این خانواده را که می‌توان نام برد عبارتند از:

1.    S7 و SIMATIC S5 شرکت SIEMENS آلمان

2.    شرکت OMRON ژاپن

3.    شرکت Telemecanique فرانسه

4.    شرکت Mitsubishi ژاپن

5.    شرکت LG کره

6.    شرکت Allen-Bradley آمریکا

7.    شرکت ABB سوئیس-سوئد